Als antropoloog wil ik Rusland in het sociale detail tot leven wekken. In deze blog bericht ik tweewekelijks over mijn ervaringen tijdens mijn Russische reizen. Maar ook een nieuwsbericht, publicatie of speciale gebeurtenis uit de Russische geschiedenis kunnen me aanzetten tot reflectie. Bij de blogs vindt u een illustratief YouTube-filmpje.
Russen zijn meesters in het strategisch inzetten van desinformatie. Bekend is het verhaal van de Duitser die in 1935 in de Sovjetperiode nergens in Moskou een bruikbare plattegrond kon vinden, omdat er alleen kaarten verkrijgbaar waren waarin de...
Nederlands linguïst en slavist Cecilia Odé ontwikkelde in haar eentje modern lesmateriaal voor onderwijs in het Joekagier, een Russische inheemse taal van het oudste toendravolk in Siberië. Odé bezocht de nomadische rendierhoudende Joekagieren boven ...
De hoop op een voorspoedige dood bood de oudere Darja nog enigszins houvast. De confrontatie met de vroegtijdige onttakeling van het lokale kerkhof sloeg in als een bom. Meedogenloze atheïstische Sovjetfunctionarissen haalden opeens de grafkruiz...
Boze Geesten (1871) gaat over heftig levende mensen die zich niet willen of kunnen conformeren aan de sociale conventies van hun tijd. Dostojevski, de schrijver van deze roman, had daar zelf ook moeite mee. De auteur, zoon van een arts in een ar...
Op een mooie zomerdag dringt de langdurig afwezige neef Mitja de datsja van zijn oom Kotov binnen. Geleidelijk aan openbaart hij zich als de verrader van Kotov, het charismatische familie- en dorpshoofd en hooggeplaatst lid van de Communist...
In 2019 riep mijn goede vriend Mikhail (64) uit Siberië in een Utrechts restaurant vol afkeer uit: "In mijn land zijn de Sovjettijden weer terug!" Omdat ik het toen nogal stellig vond, wist ik niet goed wat te antwoorden. Nu hoor ik dit geluid in Nederland steeds vaker: Rusland pleegt weer dezelfde wandaden als in de Sovjettijd. Zouden er in Rusland meer mensen zijn zoals Mikhail die dat ook vinde...
De Russen zelf maar ook het Russisch cultureel erfgoed worden in het Westen steeds verdachter. De Oekraïense minister van Cultuur wil in zijn land voor de duur van de oorlog Russische klassieke muziek en literatuur verbieden. Omdat een presentator teveel mededogen had getoond met Russische soldaten in Oekraïne, verloor de in ballingschap werkende Russische oppositiezender TV Dozjd in Letland...
De Russische antropologie is weer terug bij af. In de sovjetjaren stond de uitkomst van antropologisch onderzoek vooraf al globaal vast, want de 'communistische utopie' had dat zo verordonneerd. Nu zien we min of meer hetzelfde gebeuren, omdat studenten de ideologie van 'Russische eminentie' krijgen opgelegd. De erudiete en charismatische Eleonora Lvovna Lvova (1940-2014), hoogleraar antropologie ...
