"Die mensen zijn weliswaar zwart, maar van binnen wel Russisch", beweerde een Russische vriendin stellig. En inderdaad: Russisch spreken ze als geen ander. Het doet me denken aan de cabaretier Steven Brunswijk die als zwarte Brabander het dialect beter beheerst dan ik. Maar Rusland is een veel gecompliceerder land, met zijn ideologisch egalitaire Sovjetverleden, zijn alsmaar nationalistischer word...

Door Rusland reizen om het land beter te leren kennen deed ik eigenlijk nooit alleen. Altijd was er wel een Russische vriend of collega als steun en toeverlaat. Met de trein reisde ik van noord naar zuid langs de Wolga en van west naar oost van Tomsk naar Vladivostok. De 'volledige' Transsiberië Express, van Moskou tot Vladivostok, staat al jaren op mijn verlanglijstje. Maar mijn Russische vriende...

Tijdens mijn antropologisch veldwerk werd ik van de weeromstuit verliefd op een lokale informant. Onverstandig, wel menselijk. Van nature voorzichtig zoek ik interessante maar nooit extreme locaties op (Spanje na Franco, Rusland na de Sovjet-Unie) en de aanbeden man was geen extreem type. Wat journalist en antropoloog Ans Boersma in Turkije echter meemaakte had ook mij kunnen overkomen. Niet allee...