Na de Russische Revolutie kwamen vooral bolsjewistische boeren en arbeiders aan de macht. De oude bourgeoisie werd verdreven of uitgeroeid en alles wat aan haar deed denken zoals een privéleven, privébezit of privé-verlangens, bestonden niet meer of werden onderdrukt. Ook je vrouw en kinderen waren niet van jou maar van de gemeenschap. Vrije liefde, communale opvoeding en familiemaaltijden in grot...
Kluizenaars, hoe afgezonderd ook, vormen een afspiegeling van hun samenleving. Daarom kun je verschillen verwachten tussen bijvoorbeeld Russische en westerse kluizenaars. In het onmetelijke Rusland geldt al eeuwenlang dat je de bossen in kunt vluchten wanneer je echt in de problemen komt. De Siberische taiga staat erom bekend dat je 'nooit wordt gevonden' als je dat niet wilt. Opstandige boe...
Russen houden van 'diep' denken en breedsprakigheid en inderdaad, daar geniet ik zelf ook van. Maar na een hoogoplopende discussie met Russische vrienden in 2014 over de Krim-annexatie begreep ik dat ik in hun ogen schromelijk tekort was geschoten. Als verweer had men van mij een welluidend filosofisch vergezicht over het liberale Westen verwacht. En hoe reageerde ik? Morele paniek. Want waar was ...