Wat doet een jaar corona met de mensen in Rusland?

Mijn vrienden in Rusland reageren óf beslist - "Alles onder controle" - óf terughoudend - "We weten niks maar vrezen het ergste" - als ik informeer naar de stand van zaken over corona. De eersten vertrouwen alles wat de regering zegt, de tweede wantrouwen alles: de overheid, de gezondheidszorg en bovenal het Spoetnikvaccin. De laatste groep houdt zich wel veel meer gedeisd want de veiligheidsdiensten monitoren streng. Maar dankzij de betrouwbare Levada opiniepeiler weten we er inmiddels iets meer over, want zij publiceerde in maart 2021 een representatief onderzoek naar de opvattingen over corona onder de bevolking. Het onderzoek bevestigt dat Rusland een bevolking kent met weinig vertrouwen in overheid en overheidsinstellingen. Hoe overleven Russen deze crisis dan?

Volgens Levada gelooft 64% van de Russen dat het coronavirus uit een laboratorium komt en maar 23% dat het overgesprongen is van dier op mens. De meesten, 69%, zijn ook na een jaar onheilstijdingen niet bang te worden besmet. Zo'n 62% is dan ook niet van plan zich te laten inenten, ook niet na maanden succesvol prikken. Kennelijk maakt het niet uit dat de Moskouse burgemeester Sobjanin eind januari meldde dat meer dan de helft van zijn dertien miljoen inwoners met corona besmet is geweest. En ook niet dat het Kremlin kortgeleden toegaf dat de oversterfte veel hoger ligt dan de officiële cijfers over coronadoden aangeven, namelijk rond de 400.000, het op één na hoogste ter wereld. Veel Russen gaan ervan uit overheidscijfers zelden kloppen en trekken zich er qua gedrag zo weinig mogelijk van aan. De meesten willen in hun dagelijks leven sowieso van de overheid wegblijven. Door corona zijn ze er helaas meer dan ooit aan overgeleverd: als ze besmet naar het ziekenhuis moeten, als ze verplicht in quarantaine zitten of als ze toegang willen tot een door corona afgesloten gebied.

Maar het ergste vinden ze de inperking van hun geliefde bewegingsvrijheid: vooral de stad zit boordenvol bewegingsbeperking. Hoe kun je je hieraan zoveel mogelijk onttrekken? Familie is in tijden van crisis de belangrijkste steun en toeverlaat en iedereen trekt zich weer terug in de eigen privésfeer. Naar verluidt heeft de helft van de Russen een datsja. Ze doen nu wat ze altijd doen bij repressie, chaos en andere tegenslagen: alle mogelijke tijd met familie doorbrengen op de datsja buiten de stad. Begin 2020 bij de eerste Moskouse lockdown ontstonden meteen grote files op de uitgaanswegen naar de datsjadorpen. En gelukkig maar, want door de relatieve sociale isolatie daar biedt de datsja automatisch bescherming tegen het virus. 

Verwante blogs:

Familie als enige veilige nest in een onveilige omgeving? (nov 2016)

Datsja als ontsnappingsoord (mei 2017)

Corona brengt Russen weer om de keukentafel (mei 2020)

Welke gevolgen heeft het Spoetnikvaccin tegen corona voor de Russische bevolking? (aug 2020)

Youtubefilmpje: 'With half the world on some form of lockdown because of the coronavirus pandemic, millions of city-dwellers are stuck inside. But Russians have another option: escaping to their dachas, small countryside homes that were parcelled out to city workers in Soviet times. With the number of coronavirus cases on the rise ... dachas have become a welcome refuge.' (AFP News Agency, april 2020) Klik op 'Bekijken op Youtube'!