Hoe kijken Russen naar Oekraïners?
Het machtige Kyivse rijk werd gevormd door een deel van het huidige Rusland, de Baltische staten, Wit-Rusland en Oekraïne. Verzwakt door het inzakken van de handel en successieproblemen in de stadstaten kon Batu Khan, opvolger van Dzjengis Khan, in 1240 Kyiv plunderen en verwoesten. Het Groothertogdom Moskou stapte in het machtsvacuüm en Oekraïne werd een satellietstaat van Moskou en later deel van het immens grote Russische Rijk. Wie in Oekraïne woonde en ambitie had moest naar Rusland voor de beste universiteiten, de grotere steden en het bestbetaalde werk. Alles wat Oekraïens was werd in Rusland als minderwaardig gezien. Dit was zo onder de tsaren alsook in de Sovjettijd, totdat de Sovjetunie uit elkaar viel en Oekraïne zich in 1991 onafhankelijk verklaarde. Het duurde tot 2014 dat Rusland onder Poetin voldoende kracht had verzameld om de Krim onder dreiging van oorlog terug te pakken. Het Kremlin dacht op dezelfde manier Oekraïne weer onder haar vlag te brengen. Oekraïne vocht nu terug en voert sindsdien haar onafhankelijkheidsoorlog en doet dat verrassend goed.
Om geen nederlaag te lijden moet het Kremlin alle zeilen bijzetten. Poetin moet ook zijn best doen om het Russische volk achter zich te houden. Hoe krijgt het regime dit voor elkaar? Socioloog en opiniepeiler bij het Russische instituut Levada, Aleksej Levinson, analyseert in een interview met Elsevier van 18 december 2024 de laatste opiniepeilingen over hoe Rusland denkt over de oorlog. Met deze analyse geeft Levinson ook aan hoe doeltreffend de propaganda van het Kremlin werkt. Die stemt namelijk een-op-een overeen met de uitkomst van de opiniepeiling. De oorlog is noodzakelijk vinden de meeste Russen. Het idee dat Russen Oekraïners vermoorden vinden de meeste Russen verschrikkelijk. Dat Oekraïens bloed vergoten wordt, van een broedervolk dus, kan echter geabstraheerd worden tot de strijd tegen het kwaad van de Oekraïense 'nazi’s en fascisten' en van het boosaardige Westen dat erachter zit. Dat de oorlog nodig is om de vrijheid te herstellen. Slechteriken zijn geen mensen van vlees en bloed. Daar hoeft men geen rekening mee te houden of compassie mee te voelen. Volgens de opiniepeiling denkt slechts 6% dat de Russen schuldig zijn aan de oorlog.
Ondertussen is Oekraïne bezig met grote snelheid haar identiteit, cultuur, de taal terug te vinden. Sinds Catharina de Grote werd dit door Moskou vernietigd door vervolging van intellectuelen, een verbod op toneel in de eigen taal, het verplichte Russisch op scholen en met een ban op Oekraïense namen. Rusland is superieur in alle opzichten en minachting komt toe aan iedereen die dit in twijfel trekt. Er wonen miljoenen etnische Oekraïners in Rusland. De Russen kunnen dus gewoon vragen hoe het echt zit. Maar de Oekraïners houden hun mond en worden er steeds onzichtbaarder. Om discriminatie te voorkomen vermeldt men liever niet meer de oorspronkelijke nationaliteit op formulieren en kinderen uit gemengde huwelijken worden zelden als Oekraïens geregistreerd. Waarom werkt de propaganda? Omdat Russen dankzij de propaganda Oekraïners gewoon wegdenken als ze aan de oorlog denken.
Verwante blogs:
Waarom zijn zoveel Russen zo onverschillig? (mei 2024)
De meeste Russen willen dat de Oekraïne-oorlog stopt. Maar... (okt 2022)
Youtubefilmpje: 'How do Russians feel about a war with Ukraine?' (2022), France 24, Engels
Reacties