In 1997 liet universitair collega Svetlana uit Tomsk zich tijdens mijn eerste Russische verblijf plotseling ontvallen: "En wij waren nog wel zó bang voor jullie!" Ik stond perplex. Bang voor óns? Maar wij waren toch bang voor júllie? Opgelucht lachten we er samen hartelijk over. Want we hadden het gezellig en bovendien druk met iets anders dat ons beiden zeer ter harte ging: de modernisering van d...

Een moeder in Rusland kan een uiterst ongemakkelijke relatie hebben tot de staat, zeker als het om haar zoon gaat. Op mijn netvlies staat gebrand hoe een gesloten zinken kist met een in Oekraïne gedode militair als een postpakket in het portiek van een wanhopige moeder werd geschoven. Zonder enige voorstelling van de doodsoorzaak, zonder enige ceremoniële begrafenis. Van tevoren had zij ook nooit ...

Deze blog vormt een eerbetoon aan Vasili Ganevitsj, directeur van het Memorial Museum in Tomsk, een van de moedigste mensen die ik ken (zie foto). Ik bezocht het museum voor het eerst in 2008, toen Vasili me wees op de originele dodenlijst voor de regio Tomsk. Vooral Stalins handtekening eronder maakte een verpletterende indruk: overtuigender bewijs had je niet nodig, dacht ik. Maar dit soort bewi...