Bij mijn eerste bezoek aan het verre Tomsk ontdekte ik dat Duitsers er een van de mooiste gebouwen van de stad bezitten, met een eigen informatie- en opleidingscentrum: het Nemetsky Dom of 'Duits Huis'. Iedereen kende het. En ook de toenmalige provinciale gouverneur Viktor Melchiorovitsj Kress stamt van etnische Duitsers af. Hoe hadden ze dat voor elkaar gekregen? Het contrast kon niet groter...
Aan de Staatsuniversiteit van Tomsk gaf ik in 2005 college aan de antropologen aldaar. Eleonora Lvovna, charismatisch professor en hoofd van de afdeling, nam me op een avond mee naar haar volksdansgezelschap (zie foto). Van deze spiksplinternieuwe groep bleek zij niet alleen de oprichter te zijn, maar ze kreeg er volgens eigen zeggen ook extra geld en faciliteiten voor. Gezien de uiterst armoedige...
Oudere Russen zullen bij ‘de Zone’ vooral denken aan de Goelag, want zo werd die ook wel genoemd. En in de Moskouse discotheek annex nachtclub 'De Zone' kun je tegenwoordig 'de Goelag persoonlijk herbeleven', omdat het personeel er het kampleven naspeelt. Maar in de repressieve en mentaal vaak verstikkende Sovjetsamenleving verlangde menige Rus naar een ander soort 'Zone'. Stalker (1979), de film ...