Hoe konden gewone, fatsoenlijke mensen in de Sovjet-Unie tot medeplichtigen en passieve omstanders van het schrikbewind van Stalin worden? In deze cursus gaan we dieper in op het leven in de Stalinperiode (1928-1953) en hoe dat de mentaliteit van de sovjetburgers in Rusland beïnvloedde. We doen dit vooral met behulp van het boek De Fluisteraars (2007) van Orlando Figes, de bekende auteur van Natasja's Dans. Via diverse invalshoeken proberen we een antwoord te formuleren op de vraag wat de sociale kenmerken zijn van de overlevers van Stalin.
Daarvoor kijken we eerst naar de 'sovjetmens', de ideale mens volgens de communistische leer. Vervolgens vergelijken we dit met de 'homo sovieticus', zoals wetenschapsfilosoof Alexander Zinovjev de sovjetburgers noemde. Daarna gaan we dieper in op de strategieën die de Russische burgers hanteerden om Stalin te overleven. Tenslotte wijden we aandacht aan de slachtoffers van de Goelag.
De vier bijeenkomsten hebben de volgende onderwerpen:
- De 'sovjetmens'
- De 'homo sovieticus'
- 'Overlevingsstrategieën'
- De Goelag
De cursus kan op verzoek worden uitgebreid met andere onderwerpen. Zie voor ideeën voor eventueel andere of aanvullende onderwerpen mijn blogs.