A- A A+

Het dagelijks leven in Siberië is anders dan elders in Rusland. We kennen allemaal de verhalen over de extreme kou. Maar kennen we ook de verhalen over de extreme hitte? Over Siberië hoorden we vaak vooral vanwege het bannelingensysteem. Maar weten we ook dat talrijke West-Russen hier ooit in volkomen vrijheid zijn komen wonen? En dat ze toen diverse inheemse volkeren aantroffen waarmee ze moesten zien samen te leven? En dat er ook toen al veel Tataren woonden? We kennen wellicht allemaal het verhaal over hun gastvrijheid. Maar hoe zien hun andere sociale kenmerken eruit?    

Chanti-vrouwen

Deze lezing gaat over de olie-economie en hoe deze de inheemse Siberische plattelandsbevolking beïnvloedt, met als voorbeeld de situatie van de Chanti in de regio Chanti-Mansisk in Noord Siberië. Dit eeuwenoude nomadenvolk verplaatst haar kuddes seizoensgewijs van noord naar zuid en omgekeerd. In de jaren negentig komen er voor de Chanti nieuwe kansen omdat in de regio belangrijke grondstoffen en mineralen worden ontdekt.

Vooral vanwege de snel expanderende oliewinning krijgen de Chanti de beschikking over steeds meer geld. Voor hen die het zich kunnen veroorloven vormen sneeuwscooters steeds vaker het belangrijkste transportmiddel om kuddes te kunnen verplaatsen. Tegelijkertijd neemt de toeristische interesse voor etnische minderheden toe, dus ook voor de Chanti. Etnisch Russen raken na de val van de Sovjet Unie gefascineerd door het ‘oriëntaalse’ en ‘exotische’ Rusland en gaan via toeristische trips naar ze op zoek. De etnische cultuur van de Chanti wordt een export product en hun keelzang, dans en muziekinstrumenten worden bekend in binnen- en buitenland. De werkgelegenheid neemt in rap tempo toe. Tegelijkertijd politiseren de inheemse bewoners zelf. Zij stellen meer etnische claims en eisen politieke onafhankelijkheid en eigendomsrechten van de grondstoffen uit hun gebied. Niet langer nemen ze genoegen een ‘inheems volk’ te zijn, maar claimen de status van ‘inheemse natie’. Door al deze veranderingen ontstaan nieuwe sociale verschillen en ook de sociale conflicten nemen toe. De huidige regering heeft echter paal en perk gesteld aan de autonomieclaims van etnische minderheden en de toeristische trips zijn ook opgedroogd... Deze cursus gaat dieper in op wat al deze ontwikkelingen voor de Chanti hebben betekend.

De cursus kan op verzoek worden uitgebreid met andere onderwerpen. Zie voor ideeën voor eventueel andere of aanvullende onderwerpen ook mijn blogs.